Jeśli szukasz konkretnego kompendium z listą badań, które dobrze jest wykonać, planując ciążę, to znajdziesz go tu. Wszystko w jednym miejscu. Przygotowałam dla Ciebie ściągawkę. To taka lista, którą sama chciałam mieć, gdy przygotowywałam się do ciąży. Tu znajdziesz badania obowiązkowe i rekomendowane, ze wskazaniem, które są refundowane przez NFZ i te, za które trzeba zapłacić i ile.
Z mojego doświadczenia i praktyki śmiało mogę stwierdzić, że połączenie dwóch podejść: medycyny zachodniej z ajurwedą — medycyną naturalną jest bardzo korzystne dla płodności, planowania i przygotowania do ciąży. Z jednej strony ajurweda bardzo pomaga i pokazuje jak zmienić dietę, styl życia, nawyki, by przygotować i wzmocnić ciało. Pokazuje jak naturalnie leczyć dolegliwości i doprowadzić do równowagi hormonalnej. A medycyna zachodnia proponuje szereg badań kontrolnych, które dobrze wykonać przed zajściem w ciążę.
O tym jak i dlaczego ajurweda uzupełnia medycynę zachodnią, poczytasz tutaj i przekonasz się, dlaczego warto stosować ajurwedę w planowaniu ciąży.
To lista badań została sporządzona dla kobiet zdrowych. To badania kontrolne, profilaktyczne. W przypadku problemów zdrowotnych badań będzie więcej.
KROK 1 – UDAJ SIĘ DO ZAUFANEGO/POLECONEGO GINEKOLOGA
Lekarz sprawdzi, czy nie masz problemu z endometrium (rozrostem błony śluzowej macicy poza jamę macicy) czy polipami. Koniecznie wykonaj cytologię, by wykluczyć raka jajników.
KROK 2 – ZWERYFIKUJ SUPLEMENTACJĘ KWASU FOLIOWEGO
Z ginekologiem porozmawiaj o przyjmowaniu kwasu foliowego a dokładniej o tym, czy powinnaś przyjmować kwas foliowy, czy też jego zmetylowaną formę. Pewna część kobiet, która posiada mutację genu MTHF nie metabolizuje kwasu foliowego do jego aktywnej postaci, a ta jest konieczna do prawidłowego rozwoju płodu. Dodatkowo lekarz powinien po przeprowadzeniu wywiadu ocenić dawkę przyjmowanego kwasu i stwierdzić czy występują u ciebie dodatkowe czynniki ryzyka.
Osoby należące do grupy ryzyka określone przez Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników to te:
• stosujące używki, które m.in. wypłukują z organizmu wszystkie niezbędne witaminy i mikroelementy
• chore na cukrzycę typu I lub II przed ciążą
• ze wskaźnikiem masy ciała BMI: 30 i więcej co świadczy o otyłości I stopnia, a także osoby po operacjach bariatrycznych
• z niewydolnością wątroby, nerek
• biorące leki: przeciwpadaczkowe, metotreksat, cholestyraminę, metforminę, sulfadiazynę
• z chorobami przewodu pokarmowego (celiakia, chorobę Lesniewskiego-Crohna, colitis ulcerosa)
KROK 3 – WYLECZ ZĘBY
Próchnica jest chorobą zakaźną, którą możesz przekazać dziecku. Co ważne, może być jednym z powodów poronień czy przedwczesnych porodów.
KROK 4 – IDŹ NA BADANIE PIERSI
Profilaktycznie dobrze jest zrobić USG piersi lub mammografię (po 40 roku życia). Ze względu na zmiany hormonalne i osłabiony układ odpornościowy ciężarnej, wiele nowotworów potrafi rozwijać się właśnie w ciąży. Zbadaj się dla własnego spokoju przed.
KROK 5 – SPRAWDŹ TSH
Z badania krwi sprawdzisz poziom hormonu TSH. Dla kobiet planujących ciążę oraz w pierwszym trymestrze określono optymalny poziom do 2,5 mU/l
Prawidłowe funkcjonowanie tarczycy jest potrzebne, by zmniejszyć ryzyko poronień, nieprawidłowego rozwoju dziecka, powikłań w trakcie ciąży. Na poziom tarczycy wpływa stres, zmęczenie. Zatem na badanie idź wyspana, wypoczęta, nie zabiegana, bo to wszystko ma wpływ na wyniki laboratoryjne. Jest ono refundowane przez NFZ. Poproś swojego lekarza o skierowanie na badanie. Prywatnie badanie kosztuje od 22 do 40 zł w zależności od miasta.
KROK 6 – ZBADAJ TARCZYCĘ
Jeśli wyniki TSH będą nieprawidłowe, idź do endokrynologa i zbadaj tarczycę. Możesz to zrobić prywatnie lub na NFZ. Potrzebujesz skierowanie od lekarza rodzinnego. Tarczyca produkuje hormony odpowiedzialne za: metabolizm, zamianę tłuszczu w energię, temperaturę ciała, funkcje umysłowe, a także jakość włosów i skóry. W 90% przypadków kobiety mają problem z niedoczynnością tarczycy co pokazuje podwyższony poziom TSH.
Proszę, pamiętaj o tym, że zanim weźmiesz sztuczne hormony, zastosuj protokoły naturalne. Często zmiana diety, codziennych nawyków, wprowadzenie więcej rutyny i spokoju, wcześniejszej pory snu potrafi uspokoić, wzmocnić tarczycę, by znów działała prawidłowo. Ajurweda ma skuteczne naturalne sposoby, jak doprowadzić do równowagi tarczycę. Bo jeśli zaserwujesz swojemu ciału sztuczne hormony, to rozleniwiasz gruczoły, które wówczas uważają, że już nie muszą same hormonów produkować. Uzależniasz tarczycę i inne gruczoły od sztucznych hormonów. Oczywiście każdy przypadek jest inny. Ale na pewno naturalne rozwiązania pozwolą (nawet gdy bierzesz sztuczne hormony) stopniowo i skutecznie wzmacniać tarczycę i odstawić ostatecznie leki.
KROK 7 – WYKONAJ BADANIA KRWI
To badania refundowane przez NFZ więc poproś lekarza rodzinnego o skierowanie.
Dodatkowo podałam ceny, gdybyś zdecydowała się wykonać badanie prywatnie.
1. Mocz, by rozpoznać ewentualne zakażenie układu moczowego niebezpieczne dla rozwijającego się płodu a które zwykle przechodzi się bezobjawowo. (prywatnie cena badania – od 12 zł)
2. Morfologia krwi (od 13 zł)
3. Poziom żelaza we krwi (od 9 zł). Ale zrób również badanie poziomy ferrytyny (za to badanie musisz zapłacić i koszt to ok. 40 zł). Pomaga ono określić zapasy żelaza w organizmie i jest to wynik bardziej miarodajny niż zbadanie poziomu żelaza we krwi na tu i teraz.
4. Glukoza (pozwala wykluczyć cukrzycę lub jeśli poziom glukozy jest za wysoki wprowadzić leczenie). (od 35 zł) Norma cukru we krwi u dorosłej osoby wynosi na czczo: 70–99 mg/dl (3,9–5,5 mmol/l). Spójrz, dla ajurwedy górna granica normy to 80 mg/dl. Dlatego, że gdy przekroczysz 99 mg, to wówczas zaczyna się cukrzyca i lekarz da Ci już leki. Natomiast ajurweda, widząc, że zbliżasz się do górnej granicy, da ci zalecenia, które obniżą poziom cukru we krwi, by nie doprowadzić do cukrzycy. Stąd jest to bardzo dobra medycyna profilaktyczna, która robi wszystko, by nie doprowadzić do choroby. (od 9 zł)
5. Lipidogram obejmujący: trójglicerydy, cholesterol całkowity, „dobry” cholesterol HDL i „zły” cholesterol LDL.
Dlaczego? Istnieją hormony, które powstają dzięki cholesterolowi HDL. Dlatego jego właściwy poziom ważny jest dla zachowania równowagi hormonalnej. Kobiety z niskim stężeniem HDL (do 60 mg/dl), będące na diecie niskotłuszczowej, zwykle mają problemy hormonalne.
A które hormony powstają dzięki HDL? To m.in.
• Pregnenolon — źródło progesteronu, kortyzolu, dehydroepiandrosteronu (DHEA), testosteronu i estrogenu.
• Progesteron — czyli hormon pro-ciążowy. Umożliwia kobietom zajście w ciążę i utrzymanie jej aż do rozwiązania.
• DHEA (dehydroepiandrosteron) – prekursor testosteronu i wszystkich estrogenów.
• Estrogeny.
Zatem wyniki w normie będą dla Ciebie podpowiedzią, że Twoje hormony również mogą być w równowadze.
Badania, które możesz wykonać odpłatnie:
1.Na obecność przeciwciał toksoplazmozy i cytomegalii czy ją przeszłaś i czy jesteś na nią narażona w ciąży. To badanie lekarz zleci Ci również na początku ciąży. Cena obu oscyluje w granicach ok. 50 zł w zależności od lokalizacji.
2. Wykrycie wirusa HIV i krętka kiły (WR). To badanie obowiązkowe w ciąży. Koszt to ok. 50 zł
3. W kierunku żółtaczki typu B (badanie anty-HBs) oraz typu C (badanie HCV), którymi możemy zarazić dziecko. Każde z nich to koszt w granicach 30-50 zł.
4. Poziom witamin – nie jest to konieczne, ale pozwoli ocenić czy faktycznie musisz zażywać preparaty multiwitaminowe. Za duża ilość witamin też nie jest zalecana.
Zaleca się 5 składników do suplementacji, w czasie ciąży, zgodnie z wytycznymi Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników:
• kwas foliowy (cena badania – ok. 40 zł)
• witamina D (ok. 80 zł)
• jod (ok. 80 zł)
• DHA (omega test)(ok. 250 zł)
• ferrytyna (ok. 40 zł)
Oczywiście ceny różnią się w zależności od lokalizacji i laboratorium badawczego. Przyjęłam uśrednione ceny.
5. Zbadaj poziom hormonów ale w sytuacji, gdy jesteś w wieku 35+ (bo poziom hormonów ciążowych wówczas zaczyna spadać) lub gdy starasz się bez efektu od co najmniej roku.
Chodzi o hormony:
• antymüllerowski (AMH)
• folikulotropowy (FSH)
• luteinizujący (LH)
• prolaktynę
• progesteron.
KROK 8 – JESTEŚ ZASZCZEPIONA?
Nie chcę tu podejmować dyskusji za i przeciw szczepionkom. Wiemy, że obecnie to kontrowersyjny temat. Przedstawiam tu rekomendację z perspektywy medycyny zachodniej. A ona mówi, że choroby niebezpieczne dla rozwoju płodu i donoszenia ciąży to różyczka, odra i wirusowe zapalenie wątroby typu B. Jesteś zaszczepiona — zmniejszasz ryzyko. Pamiętaj, proszę, abyś przynajmniej 3 miesiące po szczepieniu zaprzestała starań. Zajście w ciążę w tym czasie może być niekorzystne dla płodu.
KROK 9 – CZY SUPLEMENTOWAĆ WITAMINY PRZED?
Tu najpewniejszym źródłem informacji będą najnowsze rekomendacje: Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników (PTGiP) z lipca 2021 r.:
Po pierwsze: PTGiP nie podaje rekomendacji do stosowania suplementów przed zajściem w ciążę. Jedyny wyjątek to kwas foliowy. Tu rekomendacja dotyczy stosowanie 4 mg/dobę kwasu foliowego przez co najmniej 4 tygodnie przed planowanym zajściem w ciążę i do 12 tygodnia ciąży u kobiet, u których w wywiadzie występuje ryzyko wystąpienia wad cewy nerwowej. Ale w większości przypadków, z doświadczenia i obserwacji lekarz ginekolog najpewniej zaleci Ci branie kwasu foliowego przed „profilaktycznie”.
Po drugie: profilaktyczne czy też rutynowe stosowanie preparatów wielowitaminowych w czasie ciąży nie jest rekomendowane u zdrowej kobiety bez wskazań medycznych.
Po trzecie: podkreśla się, że najważniejsza jest odpowiednio zbilansowana, zróżnicowana dieta, która zapewni wszystkie niezbędne witaminy i minerały. Tu z pomocą przychodzi mądrość ajurwedy, która dietę zawsze dostosowuje do indywidualnych potrzeb osoby.
A kolejny krok do właśnie poprawa diety, dostosowanie jej do potrzeb twojego ciała, uzupełnienie naturalnymi produktami potrzebnych witamin i mikroelementów, zmiana nawyków, które wpłyną na równowagę hormonalną. I tu z całym arsenałem prostych i skutecznych zaleceń przychodzi ajurweda.